شالبافی ((کردستان))

شالبافی ((کردستان))

شالبافی ((کردستان))

33

از صنایع مهمی که از گذشته ­های دور در جغرافیای تاریخی ایران رشد­و­نمو یافت، شالبافی بوده است. بسیاری از صنایع همانند فرش­بافی، حریربافی و غیره سابقه­ ای دیرینه در ایران دارد. شالبافی نیز از این امر مستثنی نیست. اگرچه در اوایل دوره­ی قاجار شال­ های کشمیری که در هند بافته می­شد و به ایران وارد می­ شد، بهترین و مرغوب­ ترین شالی بود که در ایران وجود داشت؛ اما می­ توان گفت که این صنعت از یک هزاره قبل از قاجارها در برخی از نقاط مختلف کشور نظیر کرمان و مشهد رایج بوده و به ­واقع صنعت شالبافی از ایران بود که به شبه­ جزیره ­ی هند راه پیدا کرد.

تولید شال ایرانی در میانه­ های دوره­ ی قاجار از سر گرفته شد. بدین ترتیب در بسیاری از روستاها و در میان اکثریت قریب ­به ­اتفاق عشایر و در میان شماری از شهرنشینان نقاط مختلف کشور بافتن قالی و شال رواج  پیدا کرد و رقیبی سرسخت برای شال کشمیری شد. روش بافت شال در ایران و مشخصات کارگاه ­های شالبافی در شهرها عبارت بود از اتاق­ های بزرگ که تعداد نسبتاً زیادی دستگاه بافندگی در آن نصب شده بود. این دستگاه چوبی است و شامل دو ردیف نورد و دو پدال است که در داخل گودال کنده شده قرار می ­گیرد.

در گذشته معمولاً از کودکان برای بافت شال استفاده می­ کردند چون برای بافتن شال طرح­ دار، انگشت­های ظریف کودکانه لازم بود! نخ مورد استفاده با دوک ­های دستی رشته می­ شد و مورد استفاده قرار می­ گرفت. شال­ های ایرانی دارای سه متر طول و 4/ 11 متر عرض بود. امروزه در مناطق مختلف ایران شالبافی با­توجه به فرهنگ و پوشش هر منطقه مسیر جداگانه و منحصر ­به خود را در پیش گرفته است. در شهرستان بانه­ ی کردستان نیز شالبافی از زمان­ های دور رواج داشته است و یکی از شایع ­ترین صنایع ­دستی این منطقه به­ شمار می­ رود. شال کردستان نوعی پوشش مردانه است این نوع پوشش از پشم نوعی بز به­ نام مرغز که پشمی نرم لطیف و فِردار دارد به ­دست می آید. شال­بافی این منطقه دارای هشت مرحله از هم جدا و در عین حال وابسته به ­یکدیگر است که بیشترین و سخت ­ترین مراحل آن توسط زنان انجام می­ شود. شال­بافی در شهرستان بانه از قدمتی چهار­صد ساله برخوردار است و به­ دلیل ظرافت­ هایی که در پشم و مواد اولیه این پوشش وجود دارد موجب شده است که این پوشش منحصر­به ­فرد باشد.


افزودن دیدگاه جدید