عمارت مسعودیه

عمارت مسعودیه

تهران

عمارت مسعودیه

18
Few Clouds

عمارت مسعودیه در نزدیکی میدان بهارستان تهران، یکی از زیباترین ساختمان‌های تهران قدیم است که به خوبی مرمت شده و میزبان تهرانی‌ها و تمام تهرانی‌هاست.

مسعودیه شاهد روزهای مهمی در تاریخ معاصر ایران بوده است؛ روزهایی تأثیرگذار از دوران قاجار و رویدادهای مشروطه که باعث شده این بنا در فهرست آثار ملی ایران ثبت شود.

باغ ساختمان مسعودیه نخست، همان باغ نظامیه بود که میرزا آقاخان نوری در سال 1233 خورشیدی برای پسرش نظام الملک ساخت. اما ساخت عمارت مسعودیه با دستور «ظل‎السلطان» یکی از فرزندان ناصرالدینشاه انجام شد. ظل‎السلطان به پیشکار خود «رضا قلی­خان»، ملقب به «سراج الملک» دستور ساخت این عمارت را داد.

کار ساخت سازه عمارت مسعودیه از سال 1252 تا سال 1257 خورشیدی به طول انجامید. این سازه در جنوب باختری باغ نگارستان و بخشی از باغ نظامیه ساخته شد. شاید انگیزه ساخت مسعودیه بنای مجموعه‎ای جایگزین برای کاخ گلستان بوده باشد. سازه ه­ای که اتفاقاً شبیه به عمارت بادگیر و تخت مرمر نیز هست. در دوران پهلوی، رضا شاه این ساختمان را از خاندان ظل‌السلطان خریداری کرد و به دولت سپرد. عمارت مسعودیه روزگاری دانشکده افسری و روزگاری میزبان وزارت آموزش و پرورش بود، تا این‎که پس از پیروزی انقلاب، نگهداری از آن به سازمان میراث فرهنگی سپرده شد.

باغ ساختمان مسعودیه در ابتدا در زمینی به وسعت نزدیک به 40 هزار متر مربع ساخته شده است اما امروزه بیش از یک و نیم هکتار از آن بر جای نمانده است. دو سازه بنیادین مسعودیه ساختمان دیوان‎خانه و ساختمان سفره‎خانه است که ساختمان­های دیگری نیز در کنار آن‌ها ساخته شده است. از جمله آن‎ها می‎توان به میان‎سرای سید جوادی، ساختمان سید جوادی، میانسرای مشیری، ساختمان مشیرالدوله، میانسرای خلوت، ساختمان سردر پیاده‌رو، ساختمان سردر کالسکه‌رو و باغ دیوان‌خانه اشاره کرد.

در آذین­بندی هرکدام از این سازه ­ها از گچبری، آجرکاری، قواره‌ بُری چوب، کاشی­کاری، خوش­نویسی، نگارگری دیواری و دیگر روش ­های آرایه‎ سازی بهره برده شده است.

امروزه عمارت مسعودیه تبدیل به مرکزی فرهنگی در دل تهران شده است. در ۲۵ شهریور سال ۱۳۹۰ این مجموعه میزبان پانزدهمین جشن خانه سینما بود. همچنین هر از گاهی، می‎توان سراغ جشنواره‎ها و نمایشگاه‎های هنری را در این عمارت قاجاری گرفت.

برای رسیدن به عمارت مسعودیه در دل شهر تهران، وسایل نقلیه عمومی آسان و در دسترس است. ایستگاه متروی ملت از سمت جنوب به این مجموعه می‎رسد و تاکسی‎ها و اتوبوس‎هایی که به میدان بهارستان می‎آیند، دسترسی از شمال به عمارت مسعودیه را امکان‎پذیر می‎کنند.


افزودن دیدگاه جدید