موزه میراث روستایی گیلان در دل جنگلهای سراوان، در نزدیکی شهر رشت و در ابتدای جاده فومن قرار دارد. خانههای روستایی در این موزه از روستاهای مختلف گیلان جمعآوری شده و در این موزه مجددا سر هم شدهاند.
از سال 1381خورشیدی بررسیهای میدانی مطالعات مقدماتی ایجاد موزه میراث روستایی آغاز شد که پروژههای مکانیابی و شناسایی حوزههای فرهنگی گیلان از جمله آنها بود.
براساس مطالعات انجام شده و برمبنای تنوع فرهنگی و معماری استان، حوزههای فرهنگي گيلان بدون در نظر گرفتن تقسيمات كشوري به 9 بخش تقسیم شد که شامل 2 حوزه از سرشاخه شرق و غرب كه هريك داراي 4 زير شاخه ساحلي، جلگهاي، كوهپايهاي و كوهستاني هستند.
ناگفته نماند که در طراحي موزه، محلهایی برای استراحت، خورد و خوراک و رستوران، مسجد و بازار نیز در نظر گرفته شد. درنهایت عمليات ساختماني موزه از سال 1383 آغاز و در اردیبهشت 1384 وارد مرحله اجرایی شد.
علاوه بر خانههای روستایی، موزه مشاهیر گیلان، مسجد، ساختمان ورودی، خانه پژوهشگران، بازارچه، قهوهخانه، کوره ذغالگیری سنتی، کارگاه آهنگری، مدرسه و بناهای اداری، پشتیبانی و خدماتی نیز در موزه ساخته شدهاند.
با تکمیل هر بخش، امکان بازدید مردمی هم فراهم شد تا اینکه در اردیبهشت ١٣٨٤ اولین بخش از این طرح یعنی روستای جلگه شرق، راه‌اندازی و یک سال بعد افتتاح شد و به بهره‌برداری رسید.
در گوشه و کنار این موزه ابزار گوناگون کشاورزی به نمایش درآمده است. همچنین خانههای موزه نیز تزئیناتی سنتی دارند که بیشتر آنها توسط مردم استان به موزه اهدا شده است.
موزه میراث روستایی گیلان محل برگزاری جشنوراهها و گردهماییهای فرهنگی نیز هست. هر از گاهی مراسم سنتی نمادین از جمله مراسم عروسی، کشتی‌گیله مردی، ورزاجنگ و لافندبازی نیز در فضای موزه به نمایش درمیآید.
برای دسترسی به این موزه فضای باز باید از کیلومتر ١٨ آزادراه رشت - قزوین، نرسیده به پلیس راه، جاده سراوان به شفت را در پیش گرفت و با پیمودن اندک مسافتی، به ورودی موزه رسید.
