تاريخ برپايي نخستين مسجد جامع را به قرن‌هاي آغازين هجري نسبت داده‌اند در كتاب مرزبان نامه به جامع تبريز اشاراتي‌شده كه مويد آباداني و شكوه آن در سنوات 607 - 622 در عصر اتابك ازبك بن محمد بن ايلديگز بوده است. حاج طالب‌خان پسر حاج اسحق خان تبريزي در سال 1087 هـ ق در وقفنامة مدرسه طالبيه به اين مسجد با عنوان «مسجد جامع كبير»اشاره كرده است. زلزله سال 1193 هـ ق تبريز چند طاق آن را فروريخت كه بعدها مرمت گرديد.
طول مسجد حدود 62 متر است كه در قسمت وسط آن طاق بلند و بزرگي با پايه‌هاي بسيار مستحكم و قطور وجود دارد.سنگ نبشته‌هاي مسجد شامل فرمان شاه طهماسب متعلق به سال (9721 هـ ق) شرح تعميرات دوره قاجاريه و موقوفات‌مدرسه متعلق به سال (1106 هـ ق) مي‌باشند.
مسجد جامع را امروزه مردم جمعه مسجد مي‌خوانند كه قسمتي از محوطة مسجد به كتابخانه و حجرات طلاب علوم ديني‌اختصاص داده شده و در حال حاضر يكي از مراكز تحصيل علوم ديني و جزو افتخارات مذهبي شهر تبريز محسوب مي‌شود.