کلاش بافی (گیوه) ((کردستان))

کلاش بافی (گیوه) ((کردستان))

کلاش بافی (گیوه) ((کردستان))

37

گیوه، پاپوش سنتی زیبایی است که در اصطلاح محلی مردم کُردستان به آن کلاش می­ گویند؛ کلاش بخشی از زندگی و فرهنگ مردم کرد است و در مناطق مختلفی از جمله مریوان از رونق بسیار ویژه ­ای برخوردار است. اطلاعات زیادی از پیشینه‌ی ساخت گیوه در دست نیست اما به اعتقاد مردم کُرد کلاش پیشینه‌ی هزار ساله دارد و برخی پژوهشگران با استناد به شاهنامه‌ی فردسی معتقدند که گیو وقتی برای بازگرداندن سیاوش و و مادرش به ترکستان رفت هفت سال در آن دیار سرگردان بود و چون برای راهپیمایی خود نیاز به پای­ افزار با دوام، سبک و خنک داشت گیوه را به وجود آورد و بعدها همه کسانی که چنین ویژگی­ه ایی را از پاپوش انتظار داشتند گیوه را انتخاب کردند و در رهگذر قرون و اعصار تغییراتی در آن به ­وجود آوردند.

گیوه یکتا پاپوش سنتی ایران است که تولید آن در مناطق گرمسیر و کوهستانی رواج دارد. و در واقع کفش مخصوص فصل تابستان است چرا که تماس با آب باران به بدنه‌ی آن آسیب می ­زند. از نکات منحصربه ­فرد کلاش این است که پای چپ و راست ندارد. انواع گیوه را از چند نظر می­ توان تقسیم بندی کرد؛ یکی جنسیت و دیگری نحو‌ه‌ی ساخت و اتصال رویه به زیره است.

رویه‌ی کفش به دو دسته: 1- رویه‌ی بافته شده با نخ پنبه­ ای  2- رویه‌ی بافته شده با نخی از جنس ابریشم، تقسیم می ­شود. از آنجا که رویه نقش بسزایی در زیبایی و استحکام گیوه دارد، در نتیجه نخ مورد استفاده را باید با دقت انتخاب کرد هر چه نخ ظریف­ تر باشد در نتیجه بافته­ ایی ظریف تر و محکم ­تر خواهیم داشت.

کف یا تخت گیوه نیز به چهار دسته تقسیم می­ شود: 1-کف پارچه ­ای یا اصطلاحاً لته ­ای یا شیوه ­ای؛  2-کف آجیده (ترکیبی از نخ پنبه ­ای و چندین لایه چرم لطیف) 3-کف چرمی 4-کف لاستیکی و آماد‌ه‌ی بازار. در ساخت گیوه سه نفر مشارکت دارند: رویه ­باف(گیوه ­باف) کسی است که رویه گیوه را با نخ پنبه­ ای و سوزن می ­بافد که معمولا این کار به عهد‌ه‌ی زنان است. تخت­ کش (شیوه­ کش) که با استفاده از تکه­ پارچه­ های نخی تخت گیوه را آماده می ­کند و نفر سوم گیوه­ دوز است که رویه و تخت را به­ هم متصل می­ کند. عمد‌ه‌ی موادی که در صنعت گیوه ­سازی استفاده می­ شود کاملا طبیعی است. کلاش کردستان برای مردم آنقدر اهمیت دارد که تنها در مراسم­ خاص مانند عروسی از آن استفاده می­ کنند. مریوان از سوی شورای جهانی صنایع­ دستی عنوان شهر جهانی کلاش را کسب کرد.


افزودن دیدگاه جدید