کشک بادمجان

3

کشک بادمجان از آن دست غذاهای لذیذ ایرانی است که هم سریع و آسان طبخ می‌شود و هم طرفداران بسیار زیادی دارد. این غذا یکی از گزینه‌های معمول سفرۀ خانوار است و معمولاً به‌‌عنوان ناهار یا شام و یا در مهمانی‌ها و مراسم به‌عنوان پیش‌غذا در کنار سایر غذاها با تزیینات ویژه سرو می‌شود. تا جایی که برخی به آن عنوان مشهورترین پیش‌غذای ایرانی را داده‌اند. کمتر ایرانی‌را می‌توان یافت که خاطرۀ خوشی از طعم مسحورکنندۀ کشک بادمجان در ذهن نداشته باشد. این غذا همچنین در میان گردشگران و مسافرانی که به ایران می‌آیند نیز یک گزینۀ بسیار محبوب و شناخته‌شده است. 
در رابطه با تاریخچۀ پخت کشک بادمجان روایت‌های جالبی وجود دارد. از جمله این که در سرزمینی به نام ارجان طایفه‌ای زندگی می‌کردند که بادمجانیان نام داشتند. غذای اصلی این طایفه بادمجان و نوشیدنی اصیلشان عصارۀ بادمجان بود و ایشان پوستی بسیار شفاف و سفید مانند درون بادمجان و مویی مشکی مانند برون بادمجان داشتند! که بعدها به دلایلی مصرف بادمجان در میان این طایفه منبع شد و مورد پیگرد قانونی قرار گرفت! اما در رابطه با خواص این مادۀ غذایی خاصه در ترکیب با کشک غلیظ و سیر کوبیده سخن‌ها بسیار است. 
کشک بادمجان در مناطق مختلف ایران به شکل‌های بسیار متنوعی طبخ می‌شود. همان‌طور که از نامش برمی‌آید، دو مادۀ اصلی در تهیۀ آن بادمجان و کشک است که معمولاً در دستور تهیۀ آن، پیازداغ، سیر داغ و نعناع داغ نیز از موارد ضروری است. حال ممکن است در برخی نقاط بسته به ذائقۀ افراد یا رسم و رسومات خاص در طبخ غذاها، مواد دیگری چون پیاز، گوجه، عدس،  انواع مغزها از جمله گردو و مغز تخمۀ آفتابگردان، و حتی گوشت نیز به آن افزوده شود. بر همین اساس، شیوۀ پخت و سرو آن نیز بسیار متنوع است. در یک شکل رایج بادمجان را پس از پوست گرفتن و تکه کردن، در روغن سرخ و سپس آن را له می‌کنند. کشک را نیز به‌صورت جداگانه روی حرارت قرار می‌دهند و با اندکی نمک و ادویه اجازه می‌دهند تا بجوشد. سپس کشک غلیظ‌شده را به بادمجان له‌شده می‌افزایند و پس از آن، مقداری سیر خوردشده را در روغن تفت می‌دهند و مقداری نیز پودر نعناع خشک به آن اضافه می‌کنند. این مخلوط در مرحلۀ بعد به ترکیب کشک و بادمجان افزوده می‌‌شود و عطر و طعم بی‌نظیری به این غذا می‌بخشد. ممکن است به همین مخلوط انواع مغزهانیز اضافه شود. سپس، کشک بادمجان آماده شده را همراه با نون سنگک، سبزیجاتی چون ریحان و نیز پیاز به سفره می‌آورند. 
اما در یکی دیگر از شیوه‌های پخت این غذا کشک و خوراک بادمجان به‌‌صورت جداگانه می‌پزند و به همین صورت نیز سرو می‌کنند. یعنی ابتدا چیزی دقیقاً مشابه با خوراک گوجه بادمجان درست می‌نند. این غذا از پیاز سرخ‌‌شده، بادمجان سرخ‌شده، گوجه، سیر و نعناع تشکیل شده است. این مخلوط که آماده شد، کشک را نیز جداگانه همراه با نمک و زردچوبه و نعناع آماده می‌کنند و در دو ظرف جدا به سفره می‌آورند. این شیوه برای آن دست از افراد که تمایل دارند کشک را جدا از دیگر غذاها سرو کنند، یا کسانی که به بادمجان حساسیت دارند مفیدتر است. معمولاً در شیوه‌های سنتی طبخ کشک بادمجان از روغن حیوانی، روغن دنبه و کشک‌های محلی بسیار لذیذ استفاده می‌شود که ارزشی مضاعف هم از منظر عطر و طعم و خواص غذایی به این ترکیب می‌‌بخشد. انواع نان‌های محلی برای سرو کشک بادمجان استفاده می‌‌شود. جالب اینجاست که برخی تمایل دارند کشک بادمجان غلیظ باشد و آن را با نان‌‌هایی چون سنگک و تافتون لقمه می‌گیرند و می‌خورند. اما برخی نوع رقیق‌تر آن را ترجیح می‌دهند تا بتوانند انواع نان‌های قرص و خشک را داخل آن تریت کنند. 

در رابطه با ارزش غذایی کشک بادمجان باید گفت کشک سرشار از کلسیم است و در واقع، در میان تمامی لبنیات، جزء موارد بسیار مقوی است. از سویی، این غذا دارای انواع ویتامین‌های گروه ب، و همچنین ویتامین آ، ای و دی  و نیز تعداد زیادی مادۀ معدنی مغذی است. 


افزودن دیدگاه جدید