زیبون

0

در سرزمین‌های جزیره‌ای و بندری دریا و مخلوقات آن در تمامی ابعاد فرهنگی جامعه حضور برجسته‌ای دارند. جزیرۀ زیبای قشم هم از قاعده مستثنی نیست. علاوه بر اقتصاد این منطقه که یکی از ارکان آن تجارت‌های دریایی است، انواع صنایع‌دستی و خوراک محلی نیز در اینجا تولید می‌شود که در آنها از انواع ماهی‌ها، میگوها، صدف‌ و مرجان و دیگر هدایای دریا استفاده می‌شود. زیبون یکی از غذاهای محلی مخصوص قشم است که در دیگر شهرهای استان هرمزگان نیز شهرت و محبوبیت دارد. اصل این غذا از ترکیب برنج و ماهی تشکیل شده است که مواد و چاشنی‌های محلی دیگری نیز به آن افزوده می‌شود. شاید شبیه‌ترین غذا به زیبون از منظر نوع طبخ را بتوان ته‌چین دانست، چرا که زیبون نیز به همان شیوۀ ته‌چین به‌صورت لایه‌ لایه درست می‌شود. برای طبخ زیبون ماهی را به قطعات کوچک و در برخی موارد نیز قطعات بزرگ برش می‌زنند و آنها را با ادویه طعم‌دار می‌کنند. سپس ترکیب سیب‌زمینی خلالی سرخ شده، پیاز، گوجه و ادویه را آماده و برنج را نیز جداگانه آبکش می‌کنند. برای دم کردن غذا، کف قابلمه را روغن ریخته و نان محلی توموشی را پهن می‌کنند. توموشی نانی محلی است که به خمیر آن پنیر و تخم‌مرغ اضافه می‌شود و روی آن سسی به اسم مهیاوه می‌ریزند. سپس روی آن لایه لایه از برنج، مواد آماده شده و تکه های ماهی قرار می‌دهند. برای طعم‌دار کردن این غذای بسیار لذیذ، علاوه بر ادویه‌های معمولی از سبزیجات معطر محلی استفاده می‌کنند. این سبزیجات معطر را هم برای طعم‌دارکردن ماهی استفاده می‌کنند و هم داخل برنج می‌ریزند. زیبون از جمله غذاهای مجلسی و رسمی قشم است و معمولاً در جشن‌ها و مهمانی و نیز مراسم مذهبی و عزاداری‌ها طبخ می‌شود. این غذا همچنین در مراسم محلی خاص این منطقه از جمله جشن نوروز صیاد، مراسم قبله دعا و مراسم زار نیز برای پذیرایی از مردم استفاده می‌شود. در نوع دیگری از دستور پخت زیبون، ماهی در قطعات بسیار بزرگتر کف قابلمه قرار می‌گیرد و برنج و باقی مواد روی آن ریخته می‌شود. از آنجا که ماهی جداگانه طعم‌دار و سرخ شده، طعم ماهی در کل این غذا پخش نمی‌شود و حتی کسانی که طعم خاص ماهی را دوست ندارند از خوردن این غذا لذت می‌برند. ‌نکتۀ جالب توجه در پخت غذای سنتی زیبون این است که یکی از ادویه‌های خاصش از خاک سرخ درست می‌شود. زیبون در کنار هواری دو غذای بسیار مشهور و رسمی منطقۀ هرمزگانِ ایران است که در سفر به این منطقه نمی‌توان از آن چشم‌پوشی کرد. 

 

 


افزودن دیدگاه جدید