سد امیرکبیر

سد امیرکبیر که به سد کرج هم معروف است، بر روی رودخانه کرج بسته شده و آب شرب مردم تهران را فراهم می‎کند. این سد در مسیر جاده چالوس، نزدیک دهکده‎ای به نام «واریان» و نرسیده به «پل خواب» قرار دارد.

سد امیرکبیر سدی چندمنظوره است که علاوه بر تأمین آب، انرژی برق‌آبی هم تولید می‎کند. همچنین انباشت آب در پشت سد، امکان پرورش ماهیانی از جمله قزل‎آلا را فراهم کرده است. گذشته از همه این‎ها، این سد با ایجاد یک چشم‎انداز زیبا، به مقصدی برای گردشگران و مسافران جاده چالوس تبدیل شده است.

ساخت سازه سد که از سال 1337 خورشیدی آغاز شده بود، در سال 1342 خورشیدی پایان یافت. انجام پروژه‎های طراحی و ساخت سد در زمان حکومت پهلوی دوم و زیرنظر آمریکایی‎ها انجام شد. به علت زلزله‎خیز بودن منطقه، محاسبات خاصی برای طراحی این سازه صورت گرفت. در نهایت سدی ساخته شد که طول تاج آن 390 متر و ارتفاع آن از پِی، 180 متر بود. امروزه این سد «بتنی – قوسی»، قدرت ذخیره 205 میلیون متر مکعب آب را در خود دارد و طول دریاچه آن به پنج و نیم کیلومتر می‎رسد.

با بهره‎برداری از سد کرج، چندین روستای اطراف آن از جمله روستای «رَزَکان» به زیر آب رفتند و اهالی آن به روستای دیگری در اطراف کرج منتقل شدند که امروزه «رزکان نو» نام دارد. این اتفاقی بود که برای اهالی روستاهای دیگری از جمله «واریان» و «کوشک» هم افتاد. امکان آلودگی آب توسط هتلی به نام واریان که در نزدیکی دریاچه سد قرار داشت هم منجر به تعطیلی این هتل شد و به واسطه آن، تمامی تأسیسات مرتبط با تمرینات نظامی ارتش در جوار دریاچه هم به تعطیلی کشیده شد.

دریاچه سد امیرکبیر اتفاقات تلخی را هم به خود دیده است. از جمله آن‎ها می‎توان به مرگ دلخراش «آلبرت لاموریس» اشاره کرد که هنگام فیلم‌برداری صحنه‎های پایانی مستند «باد صبا»، به همراه هلی‌کوپتر و خدمه پرواز به درون دریاچه سد سقوط کرده و از بین رفت.

امروزه از دریاچه سد امیرکبیر برای انجام ورزش‎ها و تفریحات آبی از جمله قایقرانی و قایق‎سواری، ماهیگیری و اسکی روی آب هم استفاده می‎شود.