موزه شهر سوخته

شهر سوخته دولت شهری باستانی با قدمت 5 هزار ساله است که قدمت آن به عصر برنز می رسد. این منطقهی پیشاتاریخیِ بسیار حائز اهمیت، در 60 کیلومتری جنوب شرقی زابل و شش کیلومتری قلعه رستم در غرب جاده زابل به زاهدان واقع شده است که یکی از پیشرفته‌ترین شهرهای باستانی جهان به شمار می‌آید و در سال 1393 در فهرست میراث جهانی یونسکو به ثبت رسیده است. بقایای این شهر باستانی 280 هکتار وسعت دارد.

موزه‌ی شهر سوخته واقع در۵۶ کیلومتری زابل-زاهدان یک موزه کاملا تخصصی است که در زمینی به مساحت 20 هکتار مقابل شهر سوخته است که در سال 1382 گشایش یافت و شامل بخش‌های اداری، پژوهشی، سالن پذیرایی، سالن آمفی تئاتر، موزه و کتابخانه است. در این موزه منطقه‌ای می‌توان آثاری از یافته‌های باستان شناسی کرمان، سیستان و بلوچستان و خراسان جنوبی را مشاهده کرد. این موزه از سه قسمت تشکیل شده است که در بخش باستان شناسی اطلاعاتی شامل مشخصات سایت، محوطه باستانی شهر سوخته، کوه خواجه، دهانه غلامان، اسپیدژ، جیرفت، جنوب خراسان و سایر آثار باستانی–تاریخی منطقه جنوب شرق برای بازدید علاقه‌مندان جمع آوری شده است.

بسیاری از اشیاء مکشوفه از شهر سوخته همچون مهره‌ها، اشیای سفالی و سنگی، نمونه بازسازی شده گورهای پیدا شده با اسکلت، پیکرک‌ها و غیره در موزه ی شهر سوخته در معرض دید پژوهشگران و علاقمندان به تاریخ و فرهنگ قرار گرفته است تا آنها این شهر را بیشتر و بهتر بشناسند. در بخش مردم شناسی در رابطه با مناطق سیستان و بلوچستان، کرمان و خراسان مضامینی چون ادبیات شفاهی، مشاهیر، فرهنگ و آداب و رسوم، لباس، خوراک، صنایع دستی و … معرفی می‌شود. در بخش همکف رمپ، بوم شناسی سیستان و بلوچستان و منطقه جنوب شرق کشور معرفی می‌شود به همین منظور ویترین‌هایی برای نمایش تاکسیدرمی از گونه‌های حیوانی و گیاهی منطقه در کنار آکواریوم بزرگی (آبزیان آب شور استان) تعبیه شده است. این بخش، جزو بخش‌های جذاب موزه برای کودکان و نوجوانان است.

بیرون ساختمان به مساحت سه هکتار محوطه سازی شده است که مجموعه ای از ۲۰  آلاچیق , بلوک زنی و مسیر دستیابی آسان, پارکینگ عمومی و مسقف, فضای سبز، پارک بازی و لوازم ورزشی و سرویس بهداشتی عمومی را پوشش می دهد.