بوشهر، سرزمین مبارزان خستگیناپذیر، دریانوردان و صیادان دریادل، شاعران و نویسندگان نامآشنا، نخلستانهای پربار، آفتاب گرم و بادهای آتشین، بَمبَک و کلبوک، شَروههای سوزناک و دریای پرتلاطم پارس است. بوشهر با سواحل زیبا و خرماهای شیرین و شرجیهای معروف، در جنوب ایران و در کرانهی خلیج فارس واقع شده است.
کهنترین نشانههای بهدست آمده از زندگی انسانی در استان بوشهر به تمدن بینالنهرین بازمیگردد. دستسازههایی از زمان حکومت مادها، هخامنشیان و ساسانیان در این استان یافت شده است که نشان میدهد این سرزمین در مقاطع مختلف تاریخی از مناطق پراهمیت در میان شهرهای ایران بوده است. این استان در دورههای زمانی مختلف جزئی از استانهای فارس و هرمزگان بوده است تا اینکه در سال ۱۳۵۲ استان بوشهر با دو شهرستان بوشهر و دشتستان تشکیل شد و اکنون تقسیمات استانی آن شامل ۱۰ شهرستان میشود.
بوشهر از شمال به خوزستان و کهگیلویه و بویراحمد، از شرق به استان فارس، از جنوب و غرب به خلیج فارس و از جنوب شرق به استان هرمزگان محدود میشود. این استان از بخش جلگهای در حاشیهی ساحلی غربی و بخش کوهستانی، در نوار شرقی منتهیالیه زاگرس جنوبی تشکیل میشود.
آبوهوای بوشهر گرم و خشک و در نواحی ساحلی گرم و مرطوب است. دمای این استان در روزهای گرم تابستان به بالای ۵۰ درجهی سانتیگراد میرسد و کمترین دمایی که تا کنون برای شهرهای شمالی این استان در زمستان ثبت شده، ۱- درجه سانتیگراد بوده است. بهترین فصل سفر به بوشهر، زمستان، پاییز و اوایل فروردین است.
شهرهای بوشهر، دشتستان، تنگستان، جم، دشتی، دیر، دیلم، عسلویه، کنگان و گناوه، 10 شهر استان بوشهر را تشکیل میدهند.
بوشهر یکی از قدیمیترین بندرهای ایران با پیشینهای کهن است و در تاریخ با نامهای زیادی از این شهر یاد شده است که ریشهر، ابوشهر و لیان از آن جمله هستند.
علاوه بر نخلستانهای انبوه و سرسبز و سواحل زیبا، بازار بوشهر، مسجد جامع بردستان، قلعه خورموج، گورستان انگلیسیها و قبر ژنرال، گنبد نمکی جاشَک، عمارت دهدشتی، خانه گلشن، خانه طبیب، عمارت ملک، عمارت کازرونی، موزهی دریانوردی، بافت تاریخی ریشهر، کلیسای گئورگ مقدس و آبانبار قوام از دیدنیهای این شهر است.
دشتستان، دومین شهر بزرگ استان است که به نخلستانها و خرمای مرغوبش شناخته میشود. تابستانهای بسیار گرم و زمستانهای معتدل از ویژگیهای آبوهوایی این شهر است.
باقیمانده کاخ بَردَک سیاه در روستای درودگاه، باقیمانده کاخ کوروش بزرگ در جنوبشرقی برازجان و غارهای چهلخانه در شهر سعدآباد از دیدنیهای دشتستان است.
نام تنگستان با مردان دلیر و نامآورش گرهخورده است. خانهی تاریخی رئیسعلی دلواری، چندین قلعهی تاریخی بهجا مانده از دورههای تاریخی مختلف، چشمههای آب گرم اهرم و قوچرک، قنات تاریخی و تلکوشک شهرآباد از جاذبههایی است که گردشگران در سفر به تنگستان از آنها بازدید میکنند.
جم از شهرهای جنوبی استان است که در نزدیکی میدان گازی پارس جنوبی قرار گرفته است. وجود چندین مرکز صنعتی مهم کشور از جمله پتروشیمی، صنایع گاز و پالایشگاه سبب شده است که جمعیت زیادی از سراسر کشور برای کار به این شهر مهاجرت کنند.
کوه پردیس (پدری)، باغهای لیمو و زیتون، روستای تاریخی و کوهستانی حرمی اناری، تنگ حنا، باغ پدری، قنات باستانی پدری و بینجیشکو از نقاط دیدنی این شهرستان است.
گناوه شهری بندری با سواحلی زیبا و منحصربهفرد در کرانهی خلیج فارس است. این شهر، خشک و بیابانی است که در شمال و شمال غربی آن ارتفاعاتی وجود دارد.
بازار بزرگ گناوه، و سواحل زیبا و بکر از جاذبههای دیدنی این شهر است.
هتلهای پاسارگاد، پلاس و هتل آپارتمان یاس، هتل خور گناوه، هتل دلوار، هتل سعدی، هتل ماهان، هتل مهمانسرای صدرا، مهمانپذیرهای توحید، حافظ، پارس، آسمان و استقلال در کنار خانههای محلی و مجتمعهای اقامتی با غذاهای متنوع، نوشیدنیها و شیرینیهای محلی از مسافران استان بوشهر پذیرایی میکنند.
در کنار این هتلها، اقامتگاههای بومگردی هیرون و کهباد در شهر بوشهر، با فضاهایی محلی و بومی، پذیرای مسافران و گردشگران این استان هستند.
خوشمزهترین غذاهای دریایی ایران را میتوانید در بوشهر بچشید. بوشهریها مهارت ویژهای در طعمدار کردن و از بین بردن بوی ناخوشایند غذاهای دریایی دارند. ماهی و میگو از ترکیبات اصلی و فلفل قرمز و تمر هندی از اصلیترین طعمدهندههای بیشتر غذاهای بوشهری است.
قیمهی بوشهری، دمپخت ماهی، قلیه میگو و قلیه ماهی، تهانداز ماهی، للک، یتیمک و دالعدس بوشهری تنها برخی از غذاهای خوشمزهای که میتوانید در سفر به استان آنها را امتحان کنید. دسرها و شیرینیهایی مثل مسقطی، حلوای خرما، رنگینک و لگیمات هم خوراکیهایی هستند که چشیدن آنها به گردشگران این استان پیشنهاد میشود.
چشیدن غذاهای خوشمزه در رستوران میداف، با غذاهای دریایی، سنتی و کلاسیک، رستوران قوام با غذاهای رنگارنگ محلی، رستورانهای سنتی شونشین و خاتم، رستوران گرگور، رستوران زنجیرهای بلپاسی، رستوران ایتالیایی گاندو، بریانی پل خواجو با بریانی اصفهان و انواع کبابها، رستوران سنمارکو، رستوران خلیج فارس، فستفودهای بوبو، رافائل، آنی و مثلث میتواند خاطرهی سفر به استان بوشهر را برای مسافران به یاد ماندنی کند.
در کنار آن اگر به نوشیدنیهای گرم و سرد یا دسرها و سالادهای متنوع علاقهمند باشید کافه ناجی با فضای سنتی و کافههای فیروزه، کهن و هنر با محیطی زیبا و آرام میزبانان خوب شما در شهر بوشهر خواهند بود.
دریا و نخلستان در آفرینش صنایع دستی این استان اصلیترین نقش را بازی میکنند. ساخت حصیر، جارو، سفره، سبد، بادبزن، جعبه و کپر با شاخ و برگ نخل، انواع زیور آلات، جعبه، تابلو، دیوارآویز، اشیاء تزئینی و اسباببازی با صدف، توربافی و گرگوربافی، ساخت لنج و قایق، گبه و گلیمبافی، عبا بافی و سفالگری از صنایع دستی این استان است.
سفر به بوشهر بدون خرید سوغاتیهای رنگارنگ آن کامل نمیشود. از خوراکیهای رنگارنگ و خوشمزه مثل خرما و خارک و رطب، شیرهی خرما، سبزیهای خودروی محلی (همچون منگَک، پَرپین و کاکُل)، نان خرمایی، پنیر نخل، ارده، حلوای راشی، حلوای خرمایی، حلوای پسک، مسقطی، انواع ترشیجات محلی، ماهی و میگو تا صنایع دستی و زیورآلات تهیه شده از صدف، همه و همه سوغاتیهایی هستند که میتوانید از بوشهر با خود به یادگار ببرید.
موسیقی جزء جدایی ناپذیر آداب و رسوم در بوشهر است. در جشنها و شادیها، نیانبان و تمبک و در عزاداریها و سوگواریها، دمام و سنج به مراسم رنگ و لعاب ویژهای میدهند. افزون بر جشنهای ملی همچون نوروز و یلدا، سنتهایی چون نوروزخوانی (در آغاز بهار)، خیامخوانی، چاوشیخوانی (در بدرقه مسافران)، شَکّی و یَزله (پایکوبی) از آیینهای مردم بوشهر در بزمها و مهمانیهاست.
مراسم بارانخواهی، نانپوشی، مراسم مداوای بیماران و تابه گرمک از دیگر آیینهای سنتی این استان است.
در سوگواریها هم سینهزنی سنتی بوشهر، نواختن شیپور و سنج و دمام، شروهخوانی و فایزخوانی از آداب و رسومی است که بوشهریها به انجام آن شهرت دارند.