«جشن انگور» یكی از آیین های سنتی با قدمتی سه هزار ساله است كه از گذشته تاکنون همه ساله در مناطق مختلف ایران، كه محصول انگور درآنجا كشت می شود، برگزار می گردد. زمان این جشن در آخر فصل تابستان و همزمان با برداشت انگور است. جشن زیبای انگور و آيين سنتیِ دوشاب پَزان (گرفتن شیره ی انگور)، به عنوان دو میراث معنوی منطقه ی ارومیه، به نام استان آذربايجان غربي در فهرست میراث ملی ایران به ثبت رسیده است.
این جشن که به نشانه ی شکرگذاری از خالق هستی در هنگام برداشت محصول انگور و تهیه ی آب و شیره ی انگورتا قبل از ورود اسلام به آذربایجان در میان مردم برگزار می شد، پس از ورود اسلام، به سبب اعتقادات مذهبی، برگزاری آن تا مدت ها در اختیار اقلیت های مذهبی (مسیحیان و ارامنه) منطقه بود. جشن انگور در ميان مسلمانان «شانادر» و در ميان مسيحيان «اوشانا » نامیده می شود. در ارومیه جشن شانیدر( شانادر یا شانیدر برگرفته از دو کلمه ی «شان» به معنی انگور، نام گونه ی مرغوبی از انگور در منطقه ی غرب و به ویژه استان آذربایجان غربی و «در» به معنی چیدن است) اغلب در روستاهای گردآباد، دیگاله، رسیمان آباد، قوشچی، جمال آباد، گولان و غیره با آئین و رسوم مخصوص خود برگزار می شود.
در گذشته مردم ارومیه با توجه به پایبندی به آداب و رسوم خود، احترام و ارزش به نعمات الهی و به دلیل مقدس شمردن انگور بر این باور بودند که باید تا پیش از مراسم جشن انگور از خوردن انگور اجتناب کنند. اغلب میهمانان در روز جشن با لباس سفید در این مکان حضور پیدا می کردند و در زمان چیدن انگور با تمام وجود سعی می کردند که دانه های انگور از خوشه جدا نشود و روی زمين نيفتد، زیرا اين امر گناه و ناشكری قلمداد می شد. برخی مردم محلی بر این باور بودند که سركه را تنها افراد خاصی می توانند به عمل آورند و همچنین به سركه نباید چشم زخمی وارد شود زيرا شگون نداشته و موجب خرابی سرکه می شود.
مراسم باشکوهِ جشن انگور معمولاً در اواخر شهریورماه و یا اوایل مهرماه به هنگام رسیدنِ کامل انگورها برگزار می شود. در صبح روز جشن، انبوهی از جمعیت برای برگزاری این مراسم در کنار دریاچه ی ارومیه و در میان باغ های انگور دور هم جمع می شوند. مردم در داخل میدان مخصوص منطقه، مشهور به «تالواره»، منتظر ورود «ایل‌باشی» (خانلار خانی)، رئیس و ریش سفیدِ ایل (آغازکنندة مراسم جشن)، می مانند. خانلارخانی همراه با چهار خانم (نمادی از عناصر چهارگانه ی آب، باد، خاک و آتش) و دختر و پسر بچه ای خردسال (نمادی از ادامه ی حیات) با پوشش و لباس محلی مخصوص، هر یک با یک سبدِ انگور در دست وارد تالوار می شوند.
خانلارخانی سخنان خود را با نیایش و شکرگزاری از نعمت های خدواند آغاز کرده و دعای ویژه ی جشن انگور را به زبان آذری و ترجمة آن به فارسی اجرا می کند. پس از اجرای دعا، دختر و پسربچه ی خردسال با سبدهای کوچک از انواع انگور، به عنوان تبرک، از مردم پذیرایی کرده و هر یک از حضار به نیتی (ازدواج دختران دم بخت، سلامتی و...) انگور برمی دارد. برخی در این روز، قربانی نذر می کنند. همچنین از خداوند خواستار حفاظت تاکستان ها و محصولات کشاورزی خود از بلایایی نظیر تگرگ، طوفان و سیل و اعطای برکت به آنها می شوند. پس از آن، مراسم گرفتن شیره ی انگور (دوشاب) با استفاده از ابزار، ظروف و دستگاه های مخصوص شروع می شود.
مردان پهلوان منطقه نیز مراسم کشتی محلی را اجرا می کنند. سپس به اجرای موسیقی محلی و نواختن ساز و دهل در میدان، خواندن سرودهای محلی آذربایجانی (قوشماجا و بایاتی) که مضمونی مذهبی نداشته و بیشتر جنبه ی شادی ونشاط دارند و توسط اشخاص مُعَیَن(عاشیق) منطقه اجرا می شوند و همچنین رقص محلی گروهی (یاللی) در صفی طولانی (به نشانه ی اتحاد) می پردازند. مسابقه ی آبگیری انگور، ارائه و نمایش تولیدات و مشتقات انگور نظیر شیره، آبغوره، سرکه، کشمش و غیره بخشی دیگر از این مراسم زیبا به شمار می رود.