موزه تاریخ طبیعی علی آباد کتول (گلستان)

موزه ­ی تاریخ­ طبیعی علی ­آباد کتول به­ سال 1382 خورشیدی در جنگل زیبای کبودال و در چهار کیلومتری جنوب­ شرقی شهر علی­ آباد کتول و جنگل هارون بازگشایی شد. در این موزه زیستگاه ­های مختلفی که در استان مشاهده می­ شود نمایش داده می­ شود این زیستگاه­ ها شامل  آبی، خشکی، تالابی، کوهستانی و استپی (منطقه­ ای که پوشیده از درختان خاردار و بوته­ های قدکوتاه باشد استپ گویند) است.

زیستگاه­ ها محیط ­های طبیعی متنوعی هستند که گونه ­های مختلفی را در خود جای می ­دهند. هر نوع محیط طبیعی دارای شرایط زیست خاص خود است به­ طوریکه گونه­ های مرتبط با آن به­ طور منحصر­به­ فردی با شرایط خاص آن محیط از قبیل دما، رطوبت، شوری خاک و آب و تغذیه تطبیق یافته ­اند. گونه ­های موجود در یک زیست-بوم به­ یکدیگر متکی هستند و در این سیستم همه موجودات با یکدیگر زندگی می­کنند گیاهان با نور آفتاب و آبی که از خاک می­ گیرند رشد می­ کنند.

بعضی جانوران گیاهان را میخورند. بعضی حیوانات دیگر را می­خورند و.... در حقیقت نور خورشید به­ عنوان منبع انرژی اصلی در موجودات مختلف به­ اشکال گوناگون انرژی تبدیل می­ شود و نیاز تمامی موجودات را برای ادامه ­ی حیات تامین می­ کند. از این ­رو حفظ تنوع گونه­ ها در زیستگاه­ ها برای حفظ روند طبیعی آن­ها ضروری است. در یک زیست ­بوم هر­چه تنوع بیشتر، زنجیره ­ی غذایی طولانی ­تر و شبکه حیاتی پیچیده ­تر باشد محیط پایدارتر است.

در نتیجه، تنوع زیستی در هر منطقه را باید کلید پایداری و سلامت محیط ­زیست طبیعی آن به­ حساب آورد. در موزه ­ی تاریخ­ طبیعی علی ­آباد کتول در استان گلستان که یکی از زیستگاه ­های مهم ایران از لحاظ تنوع زیستی به­ شمار می­رود سعی در معرفی طبیعت استان و شناخت بیشتر زیست­بوم­های آن بوده است. در این موزه در مجموع ده غرفه تعبیه شده است که هر بخش به­ نمونه­ هایی از گیاهان منطقه (هرباریوم)، پرندگان، پستانداران، حشرات، صدف­ ها، کانی­ ها، فسیل­ ها و خزندگان اختصاص یافته است. در بخش حیوانات و پرندگان آنها به­ شکل تاکسیدرمی نمایش داده می ­شود و می­ توان از جانداران تاکسیدرمی چون روباه، جغد، انواع پرندگان بومی، گربه­ ی وحشی، سمور و.. در این بخش­ ها نام برد. از دیگر اهداف این موزه نیز می­ توان به ­آشنایی جامعه در مورد جانوران، گیاهان، فسیل­ ها، سنگ ­ها، کانی­ها  و همچنین زیستگاه­ های طبیعی و همچنین تفسیر و شرح جایگاه و اجزا طبیعت، ارتباط آنها با یکدیگر و با انسان اهمیت حفظ آن و اهمیت ایجاد ارتباط بین طبیعت و انسان اشاره کرد.