نقش باستانی استخر

نقش باستانی استخر

نقش باستانی استخر

23
Few Clouds

شهر باستانی «استخر» که با پژوهش ­های انجام شده قدمت شش هزار ساله ­اش آشکار شده است، در 5 کیلومتری «تخت جمشید» و 65 کیلومتری «پاسارگاد»، درون دره «پلوار» در پیرامون شهرستان «مرودشت» استان «فارس» قرار دارد.

قدیمی‎ترین سندی که نام شهر باستانی استخر در آن آمده است، دیوارنوشته­ای به زبان پهلوی بر ایوان جنوبی کاخ «تچر» در پارسه است. یکی دیگر از این اسناد هم در دیوارنوشته­ شاپور یکم ساسانی در «نقش رستم» به چشم میخورد.

در تاریخ ­نویسی­های دوره­ اسلامی، برای مثال «فارس­نامه»، ساخت این شهر به اسطوره­ ایرانی «کیومرث» و شکوه آن به پادشاه اسطوره­ای ایران «تهمورث» ربط داده شده است. از این شهر باستانی چهار دروازه که 90 هکتار گستره داشته و امروز کم و بیش ناپدید شده و ویرانه­های پرآوازه­ای به نام «تخت طاووس» برجای مانده است.

استخر که بر سر راه تخت جمشید به پاسارگاد بوده، دیواری ستبر و برج­های دیدبانی و خندقی در پیرامون داشته است و از یک رود که «کُر» یا «سیوند» بوده و به درون دره راه داشته، سیراب می‌شده است. شهر باستانی استخر پس از شکوفایی در شاهنشاهی هخامنشی و افت شهرنشینی پس از یورش اسکندر و دوران سلوکی،  در دوره شاهنشاهی ساسانی شکوه دیرینه­ خود را باز یافت. ساسان و بابک، نیا و پدر شاهنشاه بزرگ ساسانی اردشیر یکم، موبدان آتشکده­ بزرگ آناهیتای استخر بودند.

استخر از یورش ارتش اعراب آسیب­های فراوان دید و چون مردمانش در برابر بیگانگان خیزش کردند، بارها سرکوب شد و سرانجام پس از لشکرکشی «محی الدین ابوکالیجار» در سده­ پنجم خورشیدی سراسر نابود شد و آن شهر بزرگ تبدیل به ویرانه­ای رها شده گشت.

از این شهر باستانی سفالینه­های به دست آمده است که به دوران عیلامی­ها و پیش از آن بار می­گردد. جدای از چند سازه، 4 پل یا آب­بند روی رود سیوند نیز در شهر استخر یافت شده است. این شهر باستانی در نیمه­ نخست سده­ی بیستم به دست «هرتسفلد» و پس از او نیز «اشمیت» کاوش شد.


افزودن دیدگاه جدید