لباس محلی مردمان استان اردبیل

145
لباس محلی مردمان استان اردبیل

اردبیل را به دشت های فراخ و چشم نواز،سرزمین چشمه های آبگرم و هوای خنک می شناسیم؛ با شناخت نوع خاصی از لباس الوان که زنان این خطه بر تن می کنند زیبایی آن را دوچندان خواهیم دید. پوشاکی که از طبیعت تولید می شود و به رنگ-های طبیعت می افزاید. باید به دشت مغان، گرمی، جعفرآباد، بیله سوار، آصلاندوز و مناطقی از این دست برویم تا بتوانیم ردی از پوشاک سنتی  اردبیل بگیریم. اینجا بخشی از زیستگاه ایل شاهسون است و مردم شهر سال هاست که از پوشش سنتی فاصله گرفته اند.

لباس زنان این ایل از 9 تکه مجزا تشکیل شده است. بر اساس یافته های ارائه شده در کتاب دلبافته ها اجزای این لباس، که پوششی است با رنگهای شاد، و به طور کلی به آن تومان کوینگ می گویند، را با این اسامی می شناسیم: پیراهنی به نام کوینگ، تنبان یا دامن شلیته ای به نام تومان، یک روسری که یایلیق نام دارد با چارقدی که روی آن به سر می کنند و به آن آلین یایلیق می گویند، آرخچن که یک عرقچین است، نیم تنه ای که یل می خوانندش، جلیقه ای بی آستین به نام جلقا، و جوراب و کفش (باشماق). نکتۀ مهم در لباس زنان این ایلات، نزدیکی و شباهت آن به لباس مردمان گیلان است، که به دلیل مجاورت این مناطق، امری طبیعی است. در این میان، می توان به شباهت شکل، طرح و نقش تنبان زنان در ایلات اردبیل با لباس گیلانی اشاره کرد. همچنین، کلاه ترک داری که مردان ایل بر سر می کنند و به آن کِپی می گویند نیز شباهتی اساسی با سرپوش مردان گیلان دارد. این کلاه عموماً از پوست بره ای ساخته می شود که تازه متولد شده است. لازم به ذکر است که مردان در اینجا کت و شلواری ساده، یا پالتویی از جنس پشم، به تن می کنند که ویژگی های چندان متمایز و منحصربه فردی ندارد.

تزیینات روی لباس زنان و نیز جنس و طرح کلاه مردان تماماً برگرفته از جایگاه ایشان و نیز توان اقتصادی آنهاست. به طور خاص، می توان از سکه دوزی طلا و نقره به عنوان مهم ترین تزیینات لباس زنانه نام برد. لباس ها عموماً در خود ایل تولید می شود و طرح و نقش پارچه تماماً برگرفته از طبیعت پیرامون است. متراژ پارچه در تولید لباس زنانه بسیار بالاتر از لباس های امروزی است و ارزش های ایل از جمله پوشش کامل از سر تا نوک پا در این طرح لباس لحاظ شده است. لازم به ذکر است، مردان ایل چاروق به پا می کنند. 
 


افزودن دیدگاه جدید