گلیم بافی ((قزوین))

گلیم بافی ((قزوین))

گلیم بافی ((قزوین))

31

بافته­ های دستی از جمله صنایعی هستند که از قدمت و پیشینه­ ای کهن برخوردارند. این هنرها در مرحله­ ی اول برای تامین معاش و در مرحله­ ی بعدی نمادی از ذوق فکری و هنری صنعتگر محسوب می­ شوند. آن­چه از منابع تاریخی برمی ­آید، نساجی سنتی در طول تاریخ خصوصاً سده­ ی پنجم و ششم ه.ق از فعالیت مردم منطقه­ ی قزوین محسوب می­ شده است. اگرچه در دهه ­های اخیر این روند سیر نزولی داشته اما هنوز پابرجاست و هنرمندان به فعالیت مشغول­اند. به ­بیان دیگر، هنوز هم در برخی روستاها زنان به ­ویژه در فصل­ های پاییز و زمستان که از کار کشاورزی فارغ می­ شوند در منازل خود دارهای گلیم­ بافی اما با ابعاد کوچک­تر برپا می­ کنند و گاه­ به­ گاه به مسافران عبوری و یا به پایگاه میراث فرهنگی استان می­ فروشند.

بافته­ های این منطقه از حیث طرح و نقش و رنگ، رنگرزی و مواد اولیه قابل بررسی هستند. مواد اولیه ­ی آن در چله­ کشی نخ پنبه­ ای و در قسمت پود پشمی است. رنگرزی گلیم­ های این منطقه به دو­ صورت گیاهی و شیمیایی انجام می ­شود در نوع گیاهی از گیاهان مختلفی مانند پوست گردو، انار، سیب، گل­ محمدی، روناس و بسیاری دیگر برای رنگرزی ریسه­ های نخ استفاده می­ شود. طیف رنگی گلیم­ های این منطقه­ قهوه ­ای تیره، قرمز، کرم، نارنجی، آبی و سبز است. طرح­ های آن از انواع محرمات، ترنج ­دار و واگیره­ای تشکیل شده است و غالباً از نقوش هندسی و به ­ندرت از نقوش گیاهی در این نوع گلیم استفاده می ­شود.

در کل در استان قزوین سه نوع گلیم بافته می­ شود که به ­نام­ های چاکدار، پوده­ پیچی و منحنی در سطح استان بافته می ­شود و مناطق الموت و ارداق از قطب­ های بافت گلیم این استان محسوب می­ شود. سبک گلیم ارداق را منحنی و سبک گلیم الموت را پوده­ پیچی می­ گویند. پوده ­پیچی به این معناست که پودها هنگام بافت گلیم الموتی، به­ همدیگر اتصال پیدا می­ کنند. همچنین در این سبک، طرح ­ها و نقوش به­ صورت هندسی دیده می­ شوند. تفاوت مهم گلیم ارداق با گلیم الموت وجود نقشه نامتقارن، خطوط و نقوش موج­­ مانند و پر از انحنا و اعوجاجی است که در بافت گلیم ارداق است. همین روش باف نامنظم، بداهه، ذهنی و پیش­بینی نشده، سبب شده کپی ­کردن آن به ­راحتی امکان ­پذیر نباشد. گلیم الموت از آنجا که نقشه هندسی و منظمی دارد، توسط هر بافنده ماهری قابل تقلید است در حالی که بافت گلیم به­ سبک ارداقی، در انحصار بافندگان سنتی گلیم قزوین است.


افزودن دیدگاه جدید